Remko van der Drift is oprichter en directeur van het Instituut voor Faalkunde en auteur van meerdere boeken, onder andere “Proberen lukt altijd” en “Fouten maken Moed”. En ja, laten we het eens over falen hebben. Want als je ergens veel van leert dan zijn het de momenten waarop het niet ging zoals je wilde.
Remko herinnert zich één moment uit zijn jeugd waarin hij voelde dat hij faalde. Als leerling was hij meer bezig met hoe een vlieg zich door het klaslokaal bewoog, dan zijn huiswerk. Met als gevolg dat hij bleef zitten in de brugklas. Opletten en serieuzer zijn, was de boodschap van zijn ouders en de school. Eén van de eerste momenten waarop Remko zijn speelse karakter onder druk kwam te staan. Remko: ´Op latere leeftijd ben ik speelsheid meer gaan waarderen. Door mijzelf, het leven en mijn beperkende gedachten over hoe het zou moeten zijn minder serieus te nemen. Zoals mijn Amerikaanse collega Tiaga het zo pakkend zegt: neem speelsheid serieus en neem serieusheid speels.´
Verkrampt door perfectiestress
Volgens Remko is onze maatschappij teveel verkrampt, omdat we massaal in de stress schieten als we niet perfect zijn, of constant denken: ik moet het goed doen! Ik moet keihard werken. Door deze gedachten lopen we rond met het idee dat we ons op een bepaalde manier moeten gedragen. Lukt dat niet, dan kunnen we onszelf helemaal affikken. Remko: ´Wat onder deze dwingende gedachten ligt is een angst dat als je niet doet wat je moet doen, dat je dan niet goed genoeg bent. Dit wordt ook wel het impostor syndroom genoemd, onze massale angst om door de mand te vallen.´
Waarom hebben we daar massaal last van perfectiestress?
Volgens Remko ligt de oorzaak daarvan in onze opvoeding, het onderwijs en de maatschappij waarin we leven.
Remko: ´Streberige of juist onzekere ouders kunnen hierin een rol spelen. Of grote, sterke broers met een grote bek, zoals in mijn geval. Net als prestatiegerichtheid op scholen. We leven bovendien in een maatschappij waarin we op social media allemaal het perfecte plaatje van onszelf aan de buitenwereld tonen. In onze neoliberale en individuele maatschappij lijkt alles bovendien heel maakbaar en zijn we erg competitief geworden. Met als gevolg dus torenhoge verwachtingen van onszelf en elkaar.´
Fouten maken moed
Er is moed nodig voor het maken van fouten, besefte Remko zich.
Volgens hem zijn veel mensen in ons land verkrampt omdat ze van zichzelf vragen: ik moet het goed doen, ik moet hard werken. ´Door die gedachten op een afstand te zetten ga je er speelser en minder verkrampt mee om,´ weet hij uit ervaring. Zijn passie voor faalkunde is ontstaan door zijn hobby theatersport. Want de angst voor falen speelt vooral ook een grote rol bij podiumangst. In zijn tijd als communicatiespecialist begon hij workshops te geven over falen, en las hij daar ook wetenschappelijke onderzoeken over. Daarnaast nam hij deel aan diverse boeddhistische retraites in Azië waar hij leerde hoe je kritische gedachten op een afstand kunt zetten, door te accepteren en ja te zeggen tegen wat er is. Remko: ´Op die manier kun je een fout zien als een simpele gebeurtenis, en ook als een kans. Je moet helemaal geen fouten maken maar hebt de moed nodig om anders om te gaan met imperfectie. Een fout is een feit waar je een negatief oordeel op plakt.´
Proberen lukt altijd, presteren niet
Remko´s ondernemerspad was geen vooraf uitgestippeld plan, maar een kwestie van zijn passie en hart volgen. Vanuit zijn interesse voor Faalkunde schreef hij 3 boeken, waaronder Fouten maken Moed. Ook richtte hij een aantal jaar geleden de onderwijsinstelling voor kort beroepsonderwijs Instituut voor Faalkunde op. Remko: ´Tijdens mijn trainingen aan onderwijzers merk ik dat falen op scholen ook meer aandacht krijgt. Gelukkig, want het is toch raar dat je als kind hoort dat je mag falen, maar wel een onvoldoende krijgt als je veel fouten maakt bij een toets.´
Hoe dan wel?
Volgens Remko is het belangrijk om een onderscheid te maken tussen proberen en presteren. Remko: ´Als je wilt presteren, verwacht je een bepaald resultaat. Haal je dat niet, dan voelt dit als falen. En maken je hersenen de koppeling: ik maak een fout en ik ben dom. Maar de fout zit´m juist in die gedachte. Sta jezelf eens vaker toe om te proberen, want dat lukt altijd. Proberen gaat namelijk over de weg ergens naartoe, en dat is een kwestie van starten. Zo wilde ik proberen of ik mijn kennis kon verspreiden via een podcast. Zonder script of voorbereiding nam ik mijn eerste podcast op. Als probeersel. De eerste aflevering was qua prestatie niet perfect, maar het proberen is wel gelukt. ´
Keihard groeien in lief voor jezelf zijn
Constant een hard oordeel over jezelf hebben draagt zacht gezegd niet bij aan ons levensgeluk. Remko´s antwoord hierop is zelfcompassie en zelfliefde. Dr. Kristin Neff, een Amerikaanse onderzoekster, heeft hier onderzoek naar gedaan. Haar oefening van the imaginary friend gebruikt Remko nu ook in zijn trainingen. Remko:´Het doel is: probeer je eigen beste vriend te zijn. Als je naar jezelf kijkt vanuit innerlijke kritiek, dan kun je erg streng voor jezelf zijn. Het is dan goed om van perspectief te wisselen. Stel je hebt echt een flinke fout gemaakt waar je echt last van hebt. Wat je nodig hebt is dan een milde blik voor jezelf door te denken: hoe zou een beste vriend hierop jou reageren. Het antwoord van een imaginary friend is vaak positiever dan je eigen kritische gedachte.´
Om mensen te helpen vrijer te worden in hun gedachten past Remko de Acceptance en Commitment Therapy (ACT) toe. Dit is een coaching- en therapie methode die slechts 20 jaar bestaat maar waarbij zelfcompassie één van de pijlers is. ´Sinds ik dit onder de knie heb, heb ik sterker het gevoel: je bent niet je gedachte, je hebt gedachtes en kunt leren om daar beter mee om te gaan.´
Jouw eigen kritische en dwingende Karel managen
We hebben tussen de 12.000 en 60.000 gedachten per dag en 85% daarvan is negatief (bron: national science foundation, 2015). Remko: ´Als je deze gedachten opmerkt en voorbij laat ratelen, zonder ermee in gevecht te gaan of ze te controleren, dan ontstaat er ruimte voor de dingen die je wel belangrijk vindt.´
Dit weten en toepassen is dus eigenlijk een mindset, en een skill die je kunt trainen. Ook als ondernemer, wanneer je torenhoge ambities hebt en bovendien hoge verwachtingen hebt van jezelf.
Remko: ´Er is niks met hard werken. Dat is wel zo als je er last van krijgt en stress krijgt van gedachten als: ik moet die omzet binnenhalen. Dan raak je gefuseerd, oftewel één met je gedachten en hebben ze jou in hun macht. Wat helpt is om de negatieve gedachten een naam te geven, er een persoon van te maken. Mijn dwingende en kritische gedachten label ik als Kritische Karel. Hij praat mij dwingend toe: je moet zoveel sporten, zoveel opdrachten binnenhalen etc. Daar krijg ik perfectie stress van. Ik weet, hij heeft het beste met me voor, hij wil dat ik geaccepteerd wordt in het leven. Maar daarvoor gebruikt hij vaak een te scherp zwaard.´
Ik kan iets nog niet
Wat het je brengt, als je met faalkunde aan de slag gaat?
Remko: ´Je gaat er vrijer en positiever van leven. Je gaat meer accepteren, verzandt minder in negativiteit. Ook beperk je jezelf minder, waardoor er meer ruimte is voor de zaken die jij belangrijk vindt!´
Remko´s laatste tip om vandaag nog te starten is er eentje van Carol Dweck, bekend van de groeimindset. ´Fik jezelf niet af, maar vertel jezelf dat je iets nog niet kunt. Het is een simpele woordkeuze, maar zorgt ervoor dat je positief en op de leercurve blijft.´
Groeiclub: de mastermind waar je masker af mag
Op de leercurve blijven gesproken…
Ben jij een ondernemer met een groeimindset? Onderneem jij met passie en ben je bereid om te groeien in je vak en als mens? Misschien pas jij dan bij de Groeiclub, een mastermind voor ondernemers. Wij geloven dat je sneller groeit door te proberen, door jezelf kwetsbaar op te stellen en door te leren van de worstelingen, fouten en groeilessen van jezelf en anderen.
Eén van de pilaren van de Groeiclub is falen en je groei omarmen. Hoe moeilijk dat ook is. Wil je nader kennismaken met Groeivoer? Dat kan! Hier vind je al onze events.
